صلح عمری

گاه مشکلات اداری مانند انحصار وراثت تحریر و مهر و موم ترکه و تقسیم ترکه و پرداخت مالیات بر ارث دلیلی می شود برای تعیین تکلیف اموال قبل از فوت و گاه نگرانی از رعایت عدالت در تقسیم اموال موجب می شود که مردم قبل از فوت خود با تنظیم اسناد مناسب مانند صلح عمری یا وصیت در زمینه اموالشان تعیین تکلیف کنند.

یکی از مشکلات پیش رو برای بسیاری از آقایان این است که تمایل دارند پس از فوت اموالشان در اختیار همسرشان باشد تا پس از فوت همسرشان دغدغه سرپناه نداشته باشند یا بانوان زیادی هستند که نگرانند که پس از فوت همسرشان نتوانند به خوبی زندگی کنند و از پس مخارج خود بر نیایند زیرا میزان ارثی که با آنها می‌رسد ((بهای یک هشتم)) بسیار اندک است.

 یکی از اسناد بسیار مفید و کارآمد در این زمینه سند صلح عمری است که در دفاتر اسناد رسمی رواج دارد به وسیله این سند می توان از بسیاری مشکلات جلوگیری کرد به این نحو که مالک اموال غیر منقول که اغلب شامل خانه و آپارتمان و زمین و باغ و ویلا است می‌توانند با مراجعه به دفتر اسناد رسمی اموالشان را به شخص مدنظر منتقل نمایند در حالیکه تا زمانی که در قید حیات هستند امکان استفاده از اموال را داشته باشند حتی می‌توانند با قید فسخ در صورت ضرورت مالکیت مورد مصالحه را به وضعیت قبل از انتقال اعاده نمایند.

سند صلح عمری هم تقریباً شبیه همان نقل و انتقال قطعی است اما با این تفاوت که مصالح (صلح کننده (فروشنده)) حق استفاده از آپارتمان خود را تا قبل از فوتش خواهد داشت و به محض فوتِ ایشان، ملک مذکور تماماً به متصالح (خریدار) انتقال خواهد یافت. بدون آنکه به ورثه منتقل شود، مالک آن مال فرزند یا شخص مورد نظر خواهد شد و‎ ‌‎این اموال، تابع مقررات ارث نخواهد بود.‏

برای خرید آپارتمان برخی افراد در بازه‌ای که امکان پیش فروش هست اقدام می‌کنند، در چنین شرایطی قرارداد پیش فروش آپارتمان یکی از الزامات است، برای اطلاعات بیشتر قرارداد پیش فروش آپارتمان را بخوانید.

قرارداد صلح عمری چیست؟

در یک تقسیم بندی عقد صلح می تواند به دو قسم تقسیم بشود:

صلح عُمری :

عقدی که به موجب آن، شخصی حق استفاده از ملکش را برای مدت عمر خود یا عمر منتفع یا عمر شخصی دیگر منتقل می‌کند.

صلح رقبی :

عقدی که به موجب آن، مالک انتفاع از ملکش را برای مدتی معین (مثلاً ۱۰ ماه) به منتفع منتقل می‌کند.

یکی ار اقداماتی که در مورد توسعه‌ی کار می‌توان انجام داد، مشارکت است؛ درباره‌ی قرارداد مشارکت در کار بیشتر بخوانید.!

← البته انچه در جامعه بعنوان صلح عمری رواج دارد در حقیقت صلح به شرط عمری می‌باشد:

مالک می‌تواند عین و منافع مال خود را به غیر صلح کند و شرط کند که حق انتفاع آن تا زمانی که زنده است متعلق به خود باشد

مثالی برای صلح عمری ماهیت این عقد را برای خوانندگان روشنتر میکند:

علی ملک خود را با عقد صلح به مادرش منتقل میکند به شرط آنکه منافع ملک تا زمانی که زنده است متعلق به انتقال دهنده (علی) باشد و بعد از فوت ملک به طور کامل در اختیار متصالح (مادرش) خواهد بود.

صلح با حق فسخ به مدت عمر مصالح: مالک، عین مال خود را به صورت مجانی یا محاباتی به متصالح صلح و واگذار می‌کند، اما در ضمن سند و عقد شرط می‌گذارد تا زمانی که زنده است اختیار فسخ یا برهم زدن معامله را داشته باشد. (در این سند نیز عین معلق به متصالح می‌شود ولی مصالح می‌تواند تا زمانی که زنده است از حق فسخ خود استفاده کرده و عقد را برهم زند.)

در صلح عمری می توان شرط خیار برای شخص ثالث هم قرار داد به این صورت که در برای مدت معینی حق فسخ برای شخص ثالثی وجود داشته باشد

آیا مصالح می تواند مال را به فروش برساند؟

از لحاظ قانونی چنین امری ممکن نخواهد بود مگر اینکه صلح عمری دارای خیار شرط باشد در این صورت مصالح می تواند بدوا اقدام به فسخ سند صلح نماید سپس اقدام به انتقال آن به غیر نماید.

برگشت مال به وراث مصالح بعد از فوت وی امکان پذیر است؟

مال صلح شده به مصالح و ورثه ایشان بازنخواهد گشت چرا که حق فسخ قایم به شخص مصالح بوده وپس از فوت مصالح حق فسخ به ورثه ایشان منتقل نمی گردد و صلح قطعی بوده و بعد از فوت مصالح عین و منفعت تماما به متصالح منتقل خواهد شد.

مدارک مورد لزوم برای صلح عمری:

1. سند مالکیت اعم از دفترچه ای یا کاداستر (تک برگی)
2. پایان کار در صورتی که مورد معامله دارای اعیانی باشد.
3. استعلام دارایی (در این مرحله استعلام دارایی تنها برای اخذ ارزش منطقه ای ملک می‌باشد و دارایی حق الانتقال را در هنگام انتقال سند به نام متصالح ((پس از فوت مصالح)) به نرخ روز اخذ می‌فرماید)
4. استعلام شهرداری (باستناد قانون تسهیل الزامی نمی‌باشد)
5. استعلام ثبت
6. شناسنامه و کارت ملی طرفین

من باب وصیت در مورد اموال و آنچه که بعد ار مرگ باید بین وراث تقسیم شود لازم اطلاعاتی داشته باشید، مقاله‌ی صلح عمری و خیاری را در این باره مطالعه کنید.

تنظیم سند صلح به چه شکلی معتبر است؟

هنگامی که مورد مصالحه املاک ثبت شده و یا در جریان ثبت باشد در صورتی اعتبار دارد که تراضی و صلح در دفاتر اسناد رسمی ثبت شود (ماده ۲۲ قانون ثبت)

بارها ارباب رجوع دفتر خواستار انتقال ملک به همسرشان شده اند ولیکن دغدغه این امر همچنان باقی بود که اگر همسرشان زودتر فوت کرد ملک جز ماترک خواهد بود و یا مشمول مالیات بر ارث شود سند صلح عمری به شرط فسخ می تواند این مشکل را حل نماید.

یکی از امتیازات سند صلح با خیار فسخ همین می‌باشد فرض کنید شخصی قصد صلح خانه خود را به همسرش دارد و از طرفی تا زمانی که در قید حیات هست نیاز به سکونت در ان منزل را دارد، در این حالت چنانچه شوهر خانه خود را به همسرش صلح عمری با خیار فسخ کند می تواند در آن منزل سکونت داشته باشد و اگر شوهر فوت کند، کل ملک پس از فوت ایشان به همسر وی منتقل خواهد شد. و سایر ورثه از ان ارث نخواهند برد.

ولی اگر زن فوت کند، و همسرش ملک را بشرط آنکه حق فسخ داشته باشد (سند صلح عمری با حق فسخ) به همسرش صلح کرده باشد شوهر بعد از فوت همسر می‌تواند اقدام به فسخ سند صلح نماید در این صورت مالکیت ملک به حالت اولیه برگشته و ورثه زن نمی‌توانند در این خصوص ادعای ارث نمایند.