پادکست حق ولایت بر فرزندان محجور

به نام خداوند لوح و قلم

 خدایا جهان پادشاهی توراست زما خدمت آید، خدایی توراست

پنــــاه بلنــــــــــــــــــــــدی و پســـــــــــــــــــتی تویی همه نیســــــــتند انچه هستی تویی

سلام و درود به شنوندگان عزیز! به اولین قسمت از پادکست “ولایت فرزندان محجور ” خوش آمدید. در این پادکست به بررسی این موضوع مهم که از دغدغه‌های بسیاری از خانواده‌ها است، می‌پردازیم.

در ابتدا به جامعه مخاطبان خاص این پادکست عرض ادب و سلام دارم

 سلام بر اندیشه‌ی والایتان، سلام بر قلب مهربان شما، سلام بر همت و حمیّت و غیرتتان و درود بر دانش و تقوایتان در طریق راهبری و مادری گام‌های استوار و باصفایتان را ارج می‌دهم، دستان پرمهرتان را می‌فشارم عشق یعنی با شما همدم شدن زخم‌های جســـــــمتان مرهم شدن عزم و ایمان شــــــما را هر که دید از نگاه مستتان صد خوشه چید. خدا مادران رو برای بچه‌های سندرم دان گلچین می‌کنه، به شخصه معتقدم هر کسی لیاقت و توانایی برای مادری و پدری برای کودکان استثنائی رو نداره، شما برگزیدگان خداوند هستید برای مادری و سرپرستی فرزندان محجور

بخش اول: مفاهیم کلیدی

درابتدا  تعریف مفاهیم کلیدی مانند ولایت، حضانت، قیمومت و سرپرستی می‌پردازیم.

ولایت:

ولایت به معنای سرپرستی و اداره امور کودک است. در قانون مدنی ایران، ولایت قهری بر عهده پدر و جد پدری است. این بدان معناست که تا زمانی که پدر یا جد پدری در قید حیات هستند، آنها حق سرپرستی و اداره امور کودک را دارند.

حضانت:

حضانت واژه‌ای عربی است و ریشه‌ی آن لغت «حُضن» به معنای در آغوش گرفتن است. حضانت در لغت به معنای در آغوش گرفتن، در بغل گرفتن کودک و پرورش دادن اوست و در اصطلاح عبارت است از حمایت جسمی و عاطفی از او توسط اشخاصی که بر طبق قانون عهده‌دار او هستند.

در هر صورت اگر پدر و مادر، هر دو در قید حیات باشند و خدایی ناکرده از هم جدا شوند؛ مادر تا هفت سالگی کودک از این حق به صورت مطلق برخوردار است و بعد از آن هم پدر این حق را در اختیار دارد. اگر خدایی ناکرده پدر به رحمت خدا برود و نباشد، هیچ کس جز مادر صلاحیت حضانت این بچه‌ها را ندارد

. مگر آنکه صلاحیت حضانت مادر به دلایلی مثل اعتیاد از او گرفته شود.

حضانت به معنای نگهداری و پرورش کودک است. در قانون مدنی ایران، حضانت فرزند تا سن هفت سالگی با مادر است. پس از سن هفت سالگی، حضانت با پدر است.

قیمومت:

در صورتی که پدر و مادر فوت کنند یا حضانت از آنها گرفته شود، قیم برای کودک تعیین می‌شود. قیم وظیفه دارد از کودک نگهداری و مراقبت کند و امور مالی او را اداره کند.

سرپرستی:

سرپرستی به معنای اداره امور و تربیت کودک است. سرپرست می‌تواند پدر، مادر، جد پدری، قیم یا شخص دیگری باشد که توسط دادگاه تعیین می‌شود.

محجور

محجور، محجور به شخصی گفته می‌شود که از تصرف در اموال و حقوق مالی و غیرمالی خودش منع شده محجورین به سه گروه تقسیم می‌شوند

  ۱- بچه‌های زیر ۱۸ سال

２.  افراد غیر رشید که توانایی انجام امور مالی و اقتصادی رو ندارند

 ３. افراد مجنون

 فلسفه ایجاد گروه محجورین حمایت از آنها در انجام امور مالی و غیرمالی است تا از تصرف اشتباه آنها جلوگیری شود. لذا تا سن ۱۸ سالگی پدر ولایت دارد و پس از آن نسب قیم و امین برای آنها اولویت دارد. برای بچه‌های دان و کودکان استثنائی پدر ولایت دارد و بعد از ۱۸ سالگی هم ولایت پدر بر آنها برقرار است و در زیر چتر حمایت پدر قرار می‌گیرند. چرا که محجوریت آنها وابسته به دوران صغر هست.

بخش دوم: بررسی چالش‌ها

در این بخش به بررسی چالش‌های مربوط به حق حضانت و ولایت می‌پردازیم.

مشکل اصلی از جایی ایجاد می‌شود که این پدران زحمت‌کش و فداکار آسمانی می‌شوند. علاوه بر مصیبت و داغ بزرگ و تاملات ناشی از فوت پدران و کم شدن سایه‌ مادران برای انجام امور اداری و مالی این بچه‌ها، دچار مشکلات فراوان خواهند شد. چرا که قانون این بچه‌ها را محجور می‌داند و در زیر چتر حمایت دولت هستند و قانون اجازه نمی‌دهد کسی خودسرانه در امور مالی این بچه‌ها دخالت کند. قانون می‌گوید برای این بچه‌ها باید قیم تعیین شود که قیم برای انجام تمام امور مالی، اقتصادی، حقوقی و هر حرکت و اقدامی باید از سرپرستی و نمایندگی دادستان اجازه بگیرد

مشکلات مادران در حضانت:

.  در حالت کلی مادر صلاحیت حضانت را دارد و مسئول حضانت فرزند است. اما این حضانت برای مادر هیچ‌گونه اولویت و امتیازی برای سرپرستی بچه ایجاد نمی‌کند. و باید حتما برای این بچه‌ها در صورتی که پدرانشان آسمانی شدند قیم تعیین شود.

مادرانی که حضانت فرزند را بر عهده دارند، با مشکلات زیادی دست به گریبان هستند. آنها برای انجام امور حقوقی و مالی فرزند خود نیاز به اجازه قیم دارند.

گرچه مادر بطور قطع بر هر کس دیگری ترجیح دارد. اما مادری که حضانت فرزند را بر عهده دارد با مشکلات زیادی دست به گریبان است و اجازه هیچ‌گونه تصمیم‌گیری در امور مالی و حقوقی بچه‌ها را ندارد. باید کفش آهنی به پا کند و به سرپرستی مراجعه کند و قیم بچه شود و بعد از آن باید برای همه‌ی اعمال حقوقی از سرپرستی اجازه بگیرد، هر گونه دخل و خرج و هزینه باید با اجازه انجام شود. قیم را دادگاه تعیین می‌کند و قیم باید بر هرگونه خرید و فروش حسابرسی پس بدهد و با اجازه دادگاه انجام دهد. همه‌ی ما می‌دانیم که اراده‌ی پروردگار بر این قرار گرفته که هر کسی که پا به عرصه‌ وجود می‌گذارد، بلاخره روزی باید این دار فانی را ترک کند و به سرای باقی پرواز کند. وقتی ما چنین امری را مسلم می‌دانیم اگر مادران این بچه‌ها آسمانی شوند پدران برای سرپرستی این بچه‌ها هیچ مشکل حقوقی ندارند. هرگونه دخل و تصرفی را به صلاحدید خودشان اجازه دارند که برای بچه‌هایشان اقدام کنند.

اما مادران علی‌رغم نگاه مادرانه و مراقبت مادرانه که هیچ شکی در آن وجود ندارد باید برای هرگونه دخل و خرج در امور مالی بچه‌ها حتما از سرپرستی اجازه بگیرند. وقتی ما می‌دانیم چنین مشکلی وجود دارد بهتر است به فکر چاره باشیم و برای بچه‌های خودمان، برای این فرشته‌های زمینی، حتما نسب وصی کنیم. این وصی دارای اختیارات فراوانی است. می‌تواند همانگونه که پدر در امور بچه‌ها ولایت دارد، ولایت داشته باشد. پدر می‌تواند هر کسی را که مایل بود و صلاح دید و توانایی اداره امور بچه را در او دید به عنوان وصی انتخاب کند. حتی می‌تواند دو نفر را همزمان انتخاب کند. می‌تواند بگوید مادر در وهله‌ی اول وصی باشد و اگر مادر آسمانی شد و به عالم باقی شتافت در آن صورت شخص دیگری مثل خواهر یا برادر یا هر کسی را که صلاح دانست به عنوان وصی انتخاب کند. می‌تواند بگوید خواهر و برادر این بچه هر کدام به صورت فرادیٰ وصی این بچه باشند یا می‌تواند بگوید آنها به صورت مجتمع وصی این بچه باشند. امکانات زیادی را قانون در اختیار پدرها قرار داده است ، که بسیاری از مشکلات این بچه‌ها و خانواده‌هایشان را در آتیه رفع و رجوع می‌کند. از طریق شماره‌ی واتس‌اپی که در ادامه تقدیم می‌کنم، خدمت عزیزان هستم و هرگونه سوال و مشاوره‌ی حقوقی نیاز بود با کمال میل و طیب خاطر در خدمتتان هستم. ۰۹۱۹۶۶۲۵۶۶۲ همگی را به خدای بزرگ می‌سپارم و برای شما آرزوی موفقیت، سلامت و بهروزی دارم، خداوند یار و نگهدارتان باشد.

بخش سوم: ارائه راهکارها

در این بخش به ارائه راهکارهایی برای حل مشکلات مربوط به حق حضانت و ولایت می‌پردازیم.

برنامه‌ریزی برای آینده:

همه ما می‌دانیم که مرگ روزی برای همه ما خواهد آمد. با توجه به این موضوع، لازم است که برای آینده فرزندان خود برنامه‌ریزی کنیم.

وصیت‌نامه:

یکی از راهکارها برای تعیین سرپرست بعد از فوت، نوشتن وصیت‌نامه است. در وصیت‌نامه می‌توانید فردی را به عنوان سرپرست فرزندان خود تعیین کنید.

وصیت عهدی از سوی ولی (پدر و جد پدری ) تنظیم میشود ایشان هر فرد امین و قابل اعتمادی را که صاحب صلاحیت و دارای وصف امانت باشد و صلاح بدانند بعنوان وصی معرفی میکنند این وصی میتواند مادر و خواهر و برادر و یا هر شخص ثالث امینی باشد

ولی می تواند چند نفر را به ترتیب بعنوان ولی خاص فرزند معرفی کنند

می توانند به وصی اجازه تعیین وصی بعدی را بدهند

این وصیت مانع بسیاری از معضلات خانواده ها در زمان فوت پدر و جد پدر می باشد. و وصی برای انجام اختیارات و اعمال خود احتیاج به هیچ مجوز و اجازه ای ندارد. 

جمع‌بندی:

حق حضانت و ولایت از موضوعات مهمی هستند که باید به آنها توجه شود. در این پادکست به طور خلاصه به این موضوعات پرداختیم. برای کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید با ما در ارتباط باشید ویا به سایت دفتر اسناد رسمی ۶۶۲ تهران مراجعه کنید.

از اینکه تا پایان این قسمت با ما همراه بودید، سپاسگزاریم.